logo
Facebook - Strona Muzeum Instagram - Strona Muzeum
PL EN
Ostrów Lednicki Wielkopolski Park Etnograficzny Giecz Grzybowo

Zaplanuj zwiedzanie

Godziny otwarcia i ceny biletów Baza gastronomiczna i noclegowa Kalendarium 2021 Deklaracja dostępności

Oddziały

Ostrów Lednicki Wielkopolski Park Etnograficzny Giecz Grzybowo

Misja

Historia

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Ostrów Lednicki Wielkopolski Park Etnograficzny Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski Gieczu Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie Ostrów Radzimski

Zbiory

Ostrów Lednicki Wielkopolski Park Etnograficzny Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski w Gieczu Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie Ostrów Radzimski Muzeum na światowych wystawach

Badania

Badania interdyscyplinarne Badania archeologiczne Badania podwodne Badania przyrodnicze Badania etnograficzne

Zespół

Rada Muzeum

Nagrody

Otrzymane - Sybilla i Izabella Przyznawana - Nagroda Lednickiego Orła Piastowskiego

Bractwo Dzwoników Dzwonu Mieszko i Dobrawa

Newsy Przetargi Blog
Oferta Ostrów Lednicki Wielkopolski Park Etnograficzny Giecz Grzybowo Ostrów Radzimski Nauczyciele Osoby z niepełnosprawnością Widzowie indywidualni (dzieci-młodzież-dorośli) Zajęcia poza muzeum – „Poza białym sześcianem”

Ostrów Lednicki

Wystawy stałe Wystawy czasowe Wystawy objazdowe Archiwum

Wielkopolski Park Etnograficzny

Wystawy stałe Wystawy czasowe Archiwum

Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski w Gieczu

Wystawy stałe Wystawy czasowe Archiwum

Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie

Wystawy stałe Wystawy czasowe Archiwum

Ostrów Radzimski

Wystawy stałe Wystawy czasowe Archiwum

Punkt Etnograficzny w Rogierówku

Wydawnictwa
Kontakt
☰

Wielkopolski Park Etnograficzny


 

Fragment chałupy i Kościół z Wartkowic w tle w jesiennym pejzażu Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach.

 

 

1948-1966
Ogólnopolska, powojenna dyskusja nad celowością i sposobem organizacji muzeów na wolnym powietrzu (potocznie zwanych skansenami) w Polsce. 
Skutkiem m. in. propozycja pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu dotycząca założenia w pobliżu zespołu pałacowo-parkowego w Rogalinie przy muzealnej ekspozycji etnograficznej na wolnym powietrzu. Pomysłu nie zrealizowano, jednak od tej pory regularnie podejmowano temat lokalizacji przyszłego parku etnograficznego w Poznańskiem.
 
1969
Decyzja o lokalizacji Muzeum Wsi Wielkopolskiej przy Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie dzięki determinacji niestrudzonego propagatora idei stworzenia w Wielkopolsce parku etnograficznego – dra Stanisława Błaszczyka. Ostatecznie park nie powstaje, ale sporządzona na potrzeby jego budowy i organizacji szczegółowa dokumentacja posłuży w niedalekiej przyszłości do stworzenia Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach. 
 
1969
Powstaje Muzeum Początków Państwa Polskiego na Lednicy (późniejsze Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy). Dyrektorem zostaje Jerzy Łomnicki, który oficjalnie występuje do władz wojewódzkich o podjęcie decyzji w sprawie budowy Wielkopolskiego Parku Etnograficznego (WPE) na obrzeżu jeziora Lednica, we wsi Dziekanowice jako działu w/w Muzeum. 
 
1974
Decyzja Wojewódzkiej Komisji Planowania o ostatecznym ustaleniu lokalizacji Wielkopolskiego Parku Etnograficznego (WPE) nad jeziorem Lednica we wsi Dziekanowice. W tym czasie przeniesiono pierwsze obiekty na teren przystani promowej i utworzono kolekcję architektury wiejskiej określonej mianem ”Mały Skansen”.
 
1975
Formalne zatwierdzenie projektu koncepcji przestrzennej i funkcjonalnej WPE przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i Dyrektora Urzędu Kultury i Sztuki w Poznaniu do jak najszybszej realizacji przez Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
 
1975-1982
Pierwszy etap budowy Parku według założonego planu stworzenia syntetycznego obrazu typowej, wielkopolskiej wsi z XVIII-XIX wieku. 
Krótko po zatwierdzeniu w/w projektu koncepcji WPE, sporządzono inwentaryzacje pierwszych budynków przewidzianych do przeniesienia na teren WPE: karczmy z Sokołowa Budzyńskiego, domu podcieniowego z Wolicy, spichlerza chłopskiego z Godzieszy Wielkich i spichlerza dworskiego z Mikołajewic. W 1975 roku przeprowadzono też rozbiórkę domu podcieniowego ze wsi Wolica koło Kalisza, od którego zazwyczaj zaczyna się obecnie zwiedzanie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. 
 
Oprócz niego, w pierwszych latach istnienia WPE przeniesiono na jego teren m. in.:
– karczmę z Sokołowa Budzyńskiego,
– spichlerz z Godzieszy,
– dom podcieniowy ze wsi Ołobok koło Ostrowa Wlkp.,
– trzybudynkową zagrodę z Goździna w zachodniej Wielkopolsce, 
– koło młyńskie do młyna wodnego z Wierzenicy,
– dwa spichlerze – z Dębego k. Czarnkowa oraz z Mikołajewic k. Warty,
– kopie oficyn dworskich z Łomnicy koło Zbąszynia,
– kaplicę-pustelnię z Lasów Grabskich,
– 7 wiatraków różnego typu – paltrak, 5 koźlaków i holender (3 z nich posadowiono na terenie skansenu, 3 w Lednogórze a 1 w Rybitwach 
– w punktach etnograficznych, należących do Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy).
 
W sumie w tym okresie zdołano przenieść i ponownie wznieść 26 obiektów z różnych stron Wielkopolski. W 15 z nich przygotowano ekspozycje muzealne lub pomieszczenia administracyjno-techniczne. Podczas kończącej ten etap jednodniowej dyskusji środowisk muzealniczych i naukowych uznano, że program i realizacja Wielkopolskiego Parku Etnograficznego jest właściwa pod względem naukowym i programowo-skansenowskim. 
 
1982
Oficjalne otwarcie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego dla zwiedzających, dokonane przez Andrzeja Kaszubkiewicza – Dyrektora Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, następcę Jerzego Łomnickiego. 
 
1982-1992
Drugi etap budowy Parku – przyspieszenie tempa konstruowania zabudowań i aranżacji otoczenia. Przeniesione zostają kolejne 23 obiekty. W sumie w tym okresie 41 obiektów zostało całkowicie wykończonych. 
W 25 z nich stworzono różne ekspozycje muzealne, a w 16 pracownie, magazyny, kasę obsługi ruchu turystycznego, pomieszczenia gospodarcze, administracyjne oraz mieszkania. 
 
1984
Przeniesienie na teren skansenu odbywającej się w Muzeum od 1976 roku, najstarszej imprezy plenerowej pt. „Topienie Marzanny” (obecnie „Palenie Marzanny”). Od tego roku odbywa się ona według scenariusza opracowanego przez zespół etnograficzny. Obecnie w formie folklorystycznej zabawy dla młodszych dzieci. 
 
1986
Wprowadzenie do oferty WPE największej imprezy plenerowej pt. „Żywy Skansen”.
 
1993
Wielkopolski Park Etnograficzny staje się oddziałem Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
 
1993-2002
Przeniesienie siedziby Dyrekcji i większości działów muzeum z zespołu dworskiego na terenie WPE do nowych budynków. Dzięki temu kopia dworu ze Studzieńca, w którym zorganizowano odpowiedni wystrój wnętrz, została udostępniona zwiedzającym.
 
Pozyskanie kolejnych, bardzo cennych obiektów zabytkowych, uzupełniających założenia planu zagospodarowania WPE, m. in.:
– kuźni o glinianych ścianach ze Skrzetusza, 
– zagrody olęderskiej, oddającej specyfikę tego osadnictwa w Nowotomyskiem,
– najstarszego na terenie WPE domu ze Zdroju z inskrypcją z datą 1602r. na jednej z belek stropowych (w dużej mierze zrekonstruowanego), 
– drewnianego młyna wodnego z kołem nasiębiernym z Wierzenicy,
– Kościoła z Wartkowic z 1719 roku z pełnym wyposażeniem.
 
2000
Do oferty muzeum trafia nowa impreza plenerowa – dynamiczna prezentacja prac gospodarskich, nawiązująca do jesiennego cyklu rocznego pt. „Pożegnanie lata”.
 
2003-2005
Wprowadzenie kolejnych imprez plenerowych jako atrakcyjnych form upowszechniania ekspozycji skansenu, takich jak: 
– Majówka nad Lednicą – trzydniowe wydarzenie na terenie WPE – otwarta impreza rodzinna z różnymi atrakcjami,
– Ogrody Matki Boskiej Zielnej – święcenie bukietów z ziół, zbóż, kwiatów, warzyw i owoców w Święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny 
   w przystrojonej przestrzeni parku,
– Dzień Dziecka – gry i zabawy oraz warsztaty rękodzielnicze dla dzieci i dorosłych.
 
2008-2009
Udostępnienie zwiedzającym wystawy czasowej pt. „Świątki, grajkowie, demony” – prezentującej bogatą kolekcję współczesnej plastyki nieprofesjonalnej ze zbiorów Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. Scenariusz wystawy: Marta Romanow-Kujawa. 
 
2009
Otwarcie wystawy czasowej pt. „Opowieści świętych figurek”, prezentującej całą kolekcję ceramiki dewocyjnej, zgromadzonej w Wielkopolskim Parku Etnograficznym – 537 eksponatów. Nawiązuje i rozwija pierwszą wystawę kolekcji z 1994 roku. Scenariusz wystawy: Marta Romanow-Kujawa. 
XVIII-wieczna dzwonnica zostaje przeniesiona z Sokoła Budzyńskiego i ustawiona na placu przy kościele z Wartkowic, stanowiąc uzupełnienie obiektów sakralnych w skansenie. 
 
2010
35-lecie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. W skansenie jest już 60 (z docelowo planowych 70) obiektów architektury i ponad 7000 muzealiów ruchomych. Z tej okazji przygotowano m. in. wystawę jubileuszową: „35 lat WPE” (zbiory własne). Scenariusz wystawy: dr Antoni Pelczyk. 
 
2010 i 2016
Kolejne etapy rozbudowy ekspozycji w dworze ze Studzieńca. 
 
2012 
Udostępnienie wystawy czasowej pt. „Ludowe pasje. Ze zbiorów Stanisława Pasiciela” – pierwszej, publicznej prezentacji kolekcji prac sztuki nieprofesjonalnej Stanisława Pasiciela – wieloletniego dyrektora Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.
 
2013
Rozpoczęcie uprawy chmielu (odmiana Marynka) na polu chmielowym  zagrody olęderskiej z Nowego Tomyśla.
 
2015
Zainicjowanie współpracy z grupą rekonstrukcji historycznej „3 Bastion Grolman” i wprowadzenie cyklu wydarzeń w formie inscenizacji pt. „Obóz ćwiczebny Wojsk Wielkopolskich” w scenerii Wielkopolskiego Parku Etnograficznego.
 
2016
Rozpoczęto montaż domu z Dziekanowic w południowej pierzei wsi, a ukończony zostanie w 2019r.
 
2017
Otwarcie wystawy stałej pt. „Wielkopolska rzeźba-wielkopolscy rzeźbiarze”, eksponującej wybór ok. 350-400 rzeźb ze zbiorów współczesnej plastyki nieprofesjonalnej, od 1997 roku gromadzonej w Wielkopolskim Parku Etnograficznym oraz sylwetki ich twórców – 35 wielkopolskich rzeźbiarzy. Scenariusz wystawy: Marta Romanow-Kujawa. 
 
2017-2018
Rozbiórka, przewiezienie i początek odbudowy na terenie WPE plebanii z Noskowa, która uzupełni obiekty sakralne w skansenie.
Wprowadzenie do oferty WPE nowej imprezy plenerowej pt. „Ogród Gier i Zabaw”.
Wielkopolski Park Etnograficzny ukazuje dziś syntetyczny obraz kultury wielkopolskiej wsi, stanowiąc jedną z najbardziej przejrzystych koncepcji odtworzenia struktur osadniczych w polskim muzealnictwie skansenowskim. 
 
tekst B. Prabucki
 
 
Źródła:
Fryza M., Wrzesiński J., Od zabytkowej ruiny do muzeum przestrzennego, w: Custodia Memoriae. Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, red. A. M. Wyrwa, Lednica 2009.
Fryza M., Wielkopolski Park Etnograficzny. Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość, w: XXXV lat Wielkopolskiego Parku Etnograficznego 
w Dziekanowicach, red. A. Pelczyk, A. M. Wyrwa, Biblioteka Studiów Lednickich, Tom XIX, Dziekanowice – Lednica 2010. 
Pelczyk A., Wielkopolski Park Etnograficzny. Między tradycyjną wsią a teorią i praktyką skansenologiczną, Biblioteka Studiów Lednickich, Tom VIII, 2002.
 

 

  • Polityka Prywatności
  • Rodo
  • Kodeks Etyki
  • Umowy o współpracy
  • Patroni/Partnerzy
  • Deklaracja dostępności
  • Przetargi
  • Dla mediów
Nagroda Orła
Nagroda Orła
Projekt
Projekt
Modernizacja Muzeum
Modernizacja Muzeum
Szlak Św. Jakuba
Szlak Św. Jakuba
Projekt
Projekt
Film Wyspa władców
Film Wyspa władców
Do pobrania
Do pobrania
Studia Lednickie
Studia Lednickie
DOTACJE
DOTACJE
Albin Węsierski
Albin Węsierski
Urzad
Pomnik historii
Prog Reg
WFOŚ
BIP
Copyright © Lednica 2021