wtorek 12 czerwiec 2012

Badania numizmatyczne

 W 2012 roku Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy rozpoczęło realizację projektu Znaleziska skarbów i monet z Ostrowa Lednickiego i okolicy, który został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Dziedzictwo kulturowe, priorytet 5 — Ochrona zabytków archeologicznych.

Kompleksowe badania prowadzone na Ostrowie Lednickim potwierdziły wyjątkowy charakter tego miejsca jako jednej z siedzib pierwszych historycznych władców Polski. Oprócz bogactwa reliktów architektury kamiennej i drewnianej odkryto także tysiące przedmiotów łączonych z ówczesnymi elitami (m.in. ozdoby złote, srebrne i ołowiane), kultem chrześcijańskim (ze stauroteką na czele), przyboczną gwardią władcy (największy zbiór militariów w tej części Europy) i handlowcami (odważniki i wagi). Znaczącym elementem zbioru są znaleziska monet odkrytych zarówno w pięciu skarbach, jak i pojedynczo (30 sztuk), których zabezpieczenie i szczegółowe opracowanie było zadaniem projektu. Niewątpliwie do najcenniejszych, pod względem historycznym i ekspozycyjnym, należą skarby, które z wyjątkiem jednego (z przyczółka mostu gnieźnieńskiego) odkryto w południowej i południowo-zachodniej części grodu. Ich zdeponowanie było ściśle związane z okresem największej świetności w historii Ostrowa Lednickiego — wczesnym i późnym średniowieczem. Odnotowano m in. monety: arabskie z dynastii Samanidów i Buwayhidów, duńskie z Hedeby, niemieckie różnych władców i mennic, czeskie, angielskie i polskie (w tym unikatowe okazy kwartników śląskich). Do znalezisk wyjątkowych w skali kraju, zaliczyć można bizantyjskiego folisa wybitego w czasach panowania Bazylego II i Konstantyna VIII (976–1025). W skład projektu włączono również cenny dla historii kasztelani lednickiej skarb groszy praskich, odkryty w pobliskim Imielnie. Realizacja opisywanego projektu niewątpliwie wniosła duży wkład w zakresie dokumentacji historii gospodarczej Polski w okresie jej powstania i krzepnięcia. Opublikowanie zbioru numizmatycznego Muzeum wraz ze szczegółowymi opisami monet i ich fotografiami, kontekstem odkrycia oraz analizami metaloznawczymi stanowi pierwszorzędny materiał porównawczy dla innych zbiorów, nie tylko z terenu Polski, ale i Europy.

Zakres prowadzonych prac:

  1. dokonano szczegółowego opisu wszystkich numizmatów wraz z ich metrologią i podaniem analogii — katalog połączony z częścią opisową kontekstu odkrycia;
  2. wykonano analizy metaloznawcze;
  3. wykonano zabezpieczenia konserwatorskie opisanego zbioru wraz z omówieniem zastosowanych metod konserwatorskich i dokonanych zabiegów;
  4. wykonano bardzo dobrej jakości fotografie cyfrowe całości opisanego zbioru, które zamieszczono w katalogu oraz dołączono do książki na płycie CD;
  5. w 2013 roku udostępniono podsumowującą projekt publikację Monety i biżuteria z Ostrowa Lednickiego i okolicy wraz z płytą CD zawierającą fotografie wszystkich monet.

 


 

Archiwum