STUDIA LEDNICKIE TOM XIX (2020)
Ukazał się dziewiętnasty tom Studiów Lednickich – recenzowanego czasopisma naukowego wydawanego od 1989 roku przez Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Okładkę rocznika zdobi grafika przedstawiająca widok na rekonstrukcję pomostu załadunkowego, który powstał w latach 885-886 w Haithabu – wielkim wikińskim ośrodku osadniczym, u stóp półwyspu Jutlandzkiego. Między innymi ta budowla została omówiona w artykule Gerarda Wilka pt. „Uwagi o plenerowych rekonstrukcjach pradziejowych i średniowiecznych przepraw mostowych w Europie Środkowej. Mosty drewniane”. Jeden z twórców archeologii podwodnej w Polsce, w artykule tym – jak podkreślają recenzenci –dokonał przeglądu wybranych reliktów mostów i w wyczerpujący sposób opisał problematykę ich plenerowych rekonstrukcji. Autor punktuje pewne niedociągnięcia w przypadku kilku obiektów, zwraca uwagę na konieczność kompromisu pomiędzy wiarygodnością rekonstrukcji, a jej kosztem i wytrzymałością. Podkreśla potrzebę harmonijnego wkomponowania omawianych budowli w krajobraz kulturowy.
Kolejne artykuły zamieszczone w tomie dziewiętnastym Studiów Lednickich, autorstwa Piotra Wronieckiego, Grzegorza Podrucznego, Krystiana Sobkowiaka i Marcina Sabacińskiego są rezultatem konferencji pt. „Współczesne techniki i metody ochrony dziedzictwa kulturowego w kontekście współpracy archeologów i detektorystów”, która odbyła się w 2018 r. w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. W opracowaniach tych można znaleźć m.in. „próbę opisania przyczyn inercji w rozwoju prospekcji archeologicznej”, przykłady współpracy archeologów i „poszukiwaczy zabytków”, charakterystykę i testy detektorów metali oraz „rozważania dotyczące użycia wykrywaczy metalu w pracy archeologa w odniesieniu do zasad ochrony dziedzictwa archeologicznego.
Polecamy Państwu artykuł Jakuba Linettego, pt. „Reforma uwłaszczeniowa we wsi Grzybowo koło Wrześni”, będący studium przypadku, – jak uważa recenzent – pokazuje oparty na bogatych materiałach źródłowych na przykładzie jednej w wielkopolskich miejscowości ukazuje przebieg procesów uwłaszczeniowych w zaborze pruskim.
Z kolei tekst Marioli Olejniczak, pt. „Osoby z niepełnosprawnością w muzeum na wolnym powietrzu. Ograniczenia czy niemoc organizacyjna?” dotyczy tematyki niezbyt często poruszanej przez muzealników. Jak podkreślają recenzentki, artykuł pokazuje „dobre praktyki muzealne, mogące stanowić wzór do rozważań w innych placówkach. W publikacji przedstawiono również wyniki: badań geofizycznych Instytutu Archeologii Czeskiej Akademii Nauk w Pradze przeprowadzonych w latach 2009-2019 na stanowiskach archeologicznych znajdujących się pod opieką Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, a także nowe odkrycia podwodnych stanowisk w jeziorze Kromszewickim na Pojezierzu Kujawskim oraz komunikaty o datowaniu wczesnośredniowiecznego grodziska w Rogoźnie, katalog nowych znalezisk monet rzymskich z okolic Ostrowa Lednickiego i dokumentację fotogrametryczną reliktów palatium na Ostrowie Lednickim.
Na uwagę zasługuje również odpowiedź Tomasza Jurka na recenzję jego książki, pt. „Biskupstwo poznańskie w wiekach średnich” (Poznań 2018) autorstwa Edwarda Skibińskiego zamieszczoną w tomie osiemnastym Studiów Lednickich.
Zachęcamy do zapoznania się z opracowaniami zamieszczonymi w tym tomie – zakupu wersji drukowanej książki w cenie 50 zł lub bezpłatnego pobrania go ze strony internetowej czasopisma: studialednickie.pl
