Z okazji roku jubileuszowego – 1050 rocznicy chrztu Polski, emisja kolekcjonerskiego banknotu (12 kwietnia 2016 r.) oraz poświęcona temu wydarzeniu wystawa prezentowana w siedzibie Narodowego Banku Polskiego w Poznaniu przybliża zwiedzającym czasy panowania pierwszych Piastów.
Rocznica chrztu jest zarazem doskonałą okazją do przypomnienia wielowiekowej obecności Polski w Europie. W XV w. Jan Długosz pisał, m.in. (…), była [na Lednicy] ongiś ufundowana gnieźnieńska katedra metropolitalna (co też ruiny i szczątki murów potwierdzają), z biegiem zaś czasu dla trudności dostępu [została ona] przeniesiona do Gniezna. Wielu badaczy wskazuje też, że tu w Wielką Sobotę 14 kwietnia 966 roku odbył się chrzest Mieszka, a tym samym symboliczny chrzest Polski. Do tej tradycji w 1997 roku nawiązał papież Jan Paweł II, mówiąc o Ostrowie Lednickim jako źródle chrzcielnym Polski. Jednak w świetle dostępnych źródeł historycznych (z reguły krótkich, enigmatycznych i niejednoznacznych) fakt przyjęcia chrztu przez Mieszka I na Ostrowie Lednickim, ani data tej uroczystości nie są pewne. Mnogość rozbieżnych źródeł pisanych dotyczących miejsca chrztu Polski jest równie znaczna. W źródłach kronikarze domyślając się, albowiem dokładnej daty również nie znali, wskazywali m.in. Pragę, Poznań czy Gniezno). W historiografii oprócz tego postawiono tezę, że chrzest książę przyjął w Ratyzbonie. Wszystkie te propozycje zostały krytycznie zweryfikowane. Po burzliwych dyskusjach naukowych dziś jednoznacznie wskazuje się, że chrzest księcia Mieszka I odbył się w przestrzeni Civitas Schinesghe – czyli „państwie gnieźnieńskim” – w Wielkopolsce.
Dzięki prowadzonym badaniom archeologicznym wymienione wyżej dane historyczne mogą być na bieżąco weryfikowane. W taki właśnie sposób odkryto pozostałości misy wapiennej (chrzcielnicy?) w podziemiach katedry poznańskiej oraz dwa baseny chrzcielne w kaplicy pałacowej na Ostrowie Lednickim, z którymi obecnie dosyć jednoznacznie wiąże się chrzest pierwszych chrześcijan na ziemiach polskich.
Wystawa prezentowana będzie do końca czerwca 2016 r. Po wcześniejszym zamówieniu w siedzibie NBP w Poznaniu istnieje możliwość przeprowadzenia lekcji muzealnych
