Zbiory - Rezerwat Archeologiczny Gród Wczesnopiastowski w Gieczu

Grodzisko (2. poł. IX – 1. poł. XIV w.)

Pozostałość jednego z najważniejszych grodów związanych z początkami Polski. Wzniesiony w latach 60. IX w. niewielki gródek tzw. plemienny w 2. ćw. X w. został rozbudowany przez Piastów w potężną dwuczłonową warownię i wpisany w sieć najważniejszych ośrodków, skąd rozprzestrzeniało się ich władztwo. Zachowane ślady potężnych drewniano-ziemnych umocnień otaczają wnętrze, gdzie ukazane są in situ relikty założeń będących przykładami najwcześniejszej architektury monumentalnej na ziemiach polskich.

Gród w Gieczu z lotu ptaka, wyróżnia się bujna roślinność na terenie grodu

Grodzisko, fot. T. Siuda

Palatium

Fundamenty pałacu książęcego (kon. X/pocz. XI w.) ze sprzężoną z nim od wschodu kaplicą w kształcie rotundy. Projektowana w południowym członie grodu monumentalna budowla reprezentacyjna, przypominająca swym planem założenie pałacowe na Ostrowie Lednickim, z nieznanych przyczyn nie została nigdy zrealizowana. Najprawdopodobniej jednak kamienne fundamenty jej części wschodniej wykorzystano do wzniesienia drewnianej kaplicy funkcjonującej w 1. poł. XI w.

Fundamenty palatium

Kościół grodowy św. Jana Chrzciciela

Relikty budowli kamiennej wzniesionej na pocz. XI w. w północnym członie grodu. Kościół, funkcjonujący przynajmniej do poł. XIV w. i wielokrotnie rozbudowywany, w pierwotnym kształcie był założeniem jednonawowym zakończonym od wschodu półkolistą apsydą. Na tle innych najwcześniejszych piastowskich budowli monumentalnych wyróżnia go wyjątkowe rozwiązanie architektoniczne wnętrza, gdzie pod chórem wschodnim odsłonięto relikty krypty relikwiarzowej o unikatowej dyspozycji przestrzennej.

Wykop archeologiczny w którym znajdują się relikty kościoła grodowego w Gieczu

Kościół grodowy

Kościół Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja

Kościół wzniesiony z kostki granitowej na przełomie XII/XIII w. na osadzie przygrodowej znajdującej się na wschodnim brzegu jeziora gieckiego. Ta jednonawowa budowla z krótkim przęsłem prezbiterialnym i reliktami mensy ołtarzowej jest najmniejszym wielkopolskim kościołem o bryle w całości prezentującej styl romański. Częściowo posadowiony jest on na fundamentach starszej, znacznie mniejszej świątyni z końca XI w., której pozostałości są eksponowane w podziemiach obecnej budowli.

Kościól w Gieczu wzniesiony z kostki granitowej, styl romański.

Romański kościół NMP i św. Mikołaja; fot. M. Jóźwikowska

Szyszak

Jeden z czterech znanych z terenu Polski szyszaków paradnych pochodzenia ruskiego (kon. X – 1. poł. XI w.). Wykonany z czterech znitowanych blach żelaznych pokrytych złoconą blachą miedzianą umocnionych u dołu obręczą przechodzącą w części przedniej w diadem. Po bokach zdobiony czterolistnymi aplikacjami. Pierwotnie górna część spięta byłą tuleją, którą wieńczył pióropusz, dolna partia natomiast otoczona była kołnierzem kolczym osłaniającym szyję. Znaleziony luźno w 1. poł. XIX w.

Hełm pokryty złotą blachą miedzianą, zdobiony czterolistnymi aplikacjami.

Szyszak, fot. M. Jórdeczka

Bransoleta

Bransoleta wykonana z grubego, kolistego w przekroju srebrnego drutu o końcach uformowanych w wężowe główki (kon. X – pocz. XI w.). Imitacje łusek wykonano stemplami o końcówce kolistej i kwadratowej. Przedmiot ten, będący najprawdopodobniej importem z kręgu kultury skandynawskiej, stanowił jeden z elementów bogatego wyposażenia grobu mężczyzny należącego do grupy ówczesnej elity społecznej, którego pochowano na przygrodowym cmentarzysku.

Bransoleta srebrna; fot. M. Jóźwikowska

Stilus

Rylec służący do pisania na tabliczkach pokrytych woskiem z końca X – 1. poł. XI w. Wykonany z brązu jest przedmiotem unikatowym, nie tylko na ziemiach polskich, ze względu na wyjątkowe opracowanie jednego z jego końców, na którym wymodelowana została dłoń, ujęta ozdobnym mankietem, ułożona w geście błogosławieństwa i nauczania trzymająca ułamaną tabliczkę do zacierania pisma. Jedyny podobny okaz, o tak bogatej symbolice chrześcijańskiej, znany jest z terenów Cesarstwa Niemieckiego.