W grobie komorowym 23-letnia kobieta pochowana została z wyjątkowym naszyjnikiem 17 srebrnych ozdób, w których dominowały małe prostokątne kaptorgi – ozdoby charakterystyczne dla Słowianek, w których przechowywano wartościowe przedmioty.
Bezpośrednio pod zawieszkę krzyżowatą została wsunięta srebrna moneta, denar Ottona i Adelajdy, datowany na 983-ok.995.
Przy i w kaptorgach naszyjnika wystąpiły fragmenty drewna i tkanin (?) – sznurek z włókien łyka łączący naszyjnik; we wnętrzu jednej z kaptorg – fragment drewna modrzewiowego (Larix) i gałązka 3-letniego drzewa; w innej trzy fragmenty drewna: modrzew lub świerk (Larix/Picea)
Elementy naszyjnika:
- pojedyncza unikatowa ozdoba skandynawska. Miała ona kształt krzyża i umieszczono ją centralnie. Kształt, budowa i zdobienie nawiązuje bezpośrednio do skandynawskich zawieszek krzyżowatych typu Hiddensee, datowanych na drugą połowę wieku X.
- trapezowata kaptorga - w centralnym miejscu, zdobiona motywem nawiązującym do przedstawień Ręki Pana i firmamentu, wyobrażeń znanych z romańskich przedstawień liturgicznych.
- pozostałe ozdoby to trzynaście prostokątnych kapsułkowatych kaptorg i dwa paciory na zakończeniach naszyjnika. Kapsuły wykonano z prostokątnej blachy, którą wzdłuż dłuższego boku zawijano na drewnianym lub metalowym modelu. W efekcie uzyskiwano łezkowaty przekrój formowanej na modelu kaptorgi. Końce zawiniętej blachy schodziły się na cieńszym boku, jeden z nich zwijano w rurkę, a drugi wsuwano, co dawało ostateczną formę puzderka. Powierzchnie zewnętrzne tych kaptorg były ozdobione przylutowanymi elementami filigranowymi i granulowanymi. W zachowanych bokach, jeden był zamknięty zalutowaną blaszką dodatkowo obwiedzioną wzdłuż krawędzi gładkim drutem, natomiast drugi bok był zamykany rodzajem pokrywy o łezkowatym kształcie.
Takie zamknięcie dawało możliwości otwierania kapsuły, a tym samym wkładania i wyjmowania przedmiotów – amuletów, posiadających właściwości magiczne.
Paciory wykonano z półkolistych kopułek zdobionych ornamentem filigranowym lub granulacją, a miejsca połączeń zamaskowano paskiem srebrnym drutem lub małymi kółkami z gładkiego drutu.
Bezpośrednio pod zawieszkę krzyżowatą została wsunięta srebrna moneta, denar Ottona i Adelajdy, datowany na 983-ok.995.
Przy i w kaptorgach naszyjnika wystąpiły fragmenty drewna i tkanin (?) – sznurek z włókien łyka łączący naszyjnik; we wnętrzu jednej z kaptorg – fragment drewna modrzewiowego (Larix) i gałązka 3-letniego drzewa; w innej trzy fragmenty drewna: modrzew lub świerk (Larix/Picea)
Publikacja Srebrny naszyjnik z kaptorgami i krzyżowatą zawieszką z Dziekanowic - zachęcamy do bezpłatatnego pobrania.
Więcej na temat ozdób/biżuterii z czasów X-XII/XIII wieku można przeczytać w najnowszej publikacji Groby z biżuterią wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach.
Więcej informacji o zabytkach z Cmentarzyska - Dziekanowice sta.22 znajdziecie w ofercie wydawniczej Muzeum oraz na stronie Studiów Lednickich - recenzowanego czasopisma naukowego wydawanego od 1989 roku.
Zachęcamy również do zakupu publikacji pt:
GROBY Z BIŻUTERIĄ WCZESNOŚREDNIOWIECZNEGO CMENTARZYSKA W DZIEKANOWICACH.
Publikacja ta pozwala na zapoznanie się z największą kolekcją ozdób pozyskanych z badań wykopaliskowych wczesnośredniowiecznego cmentarzyka. Obok opracowań archeologicznego i antropologicznego, prezentacji wyników badań specjalistycznych istotną częścią publikacji jest katalog źródeł i ryciny katalogu grobów oraz dokumentacja paciorków szklanych i z kamieni półszlachetnych.
Badania i publikacja były zrealizowane dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznanego w ramach programu Ochrona zabytków archeologicznych zarządzanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.