Bąk zwyczajny i trzciniak zwyczajny w szuwarach jeziora Lednica

Wystawa czasowa

Trzcina z udziałem innych roślin stwarza wokół jeziora Lednica, pomiędzy otwartą tonią wodną a nadbrzeżnymi drzewami, pas roślin wynurzonych, określanych mianem trzcinowiska zwanego też szuwarem trzcinowym (Phragmitetum australis). Nad Lednicą ma ono szerokość od kilku do nawet kilkudziesięciu metrów i tworzy malownicze miejsca bytowania licznych gatunków zwierząt. Spotkać tu możemy m.in. ważki, różne gatunki płazów czy całe bogactwo ptaków, a nawet polującego nad tonią wody ssaka z rzędu nietoperzy – nocka rudego. W trzcinowiskach nad Lednicą występują m.in.: trzciniak zwyczajny (Acrocephalus arundinaceus), trzcinniczek zwyczajny (Acrocephalus scirpaceus), potrzos zwyczajny (Emberiza schoeniclus) i bąk zwyczajny (Botaurus stellaris).

Trzciniak to jeden z ptaków, który jest przywiązany do trzcinowisk i zawdzięcza im nawet nazwę gatunkową. Ptaki te wracają z zimowisk na przełomie kwietnia i maja, natomiast lęgi rozpoczynają dopiero w końcu maja, kiedy wyrośnie młoda trzcina. Swój śpiew samiec prowadzi ze szczytu łodygi trzciny. Trzciniaki budują gniazdo nad lustrem wody w postaci koszyczka wplecionego w kilka pędów trzcin. Najczęściej znajduje się w nim pięć jaj wysiadywanych przez 14-15 dni. Jaja są niebieskozielone lub oliwkowozielone z plamkami barwy szarozielonej lub brązowej. Pisklęta opuszczają gniazdo po około dwóch tygodniach, następnie przez trzy tygodnie są jeszcze dokarmiane przez rodziców. Pokarm stanowią owady, m.in. ważki, jętki, chruściki i ich larwy oraz inne bezkręgowce (np. ślimaki). Ptaki te odlatują we wrześniu.

Bąk zwyczajny – znacznie większy od trzciniaka o masie ciała do dwóch kilogramów – na lęgowiskach pojawia się wczesną wiosną, w kwietniu. Jest gatunkiem poligamicznym, gdyż w rewirze samca lęgi odbywa nawet kilka samic, często blisko siebie. Gniazduje w rozległych trzcinowiskach a jego gniazdo to platforma z suchych trzcin tuż nad powierzchnią wody. Najczęściej jest jeden lęg w roku, podczas którego ptak wysiaduje od czterech do pięciu jaj przez 25-26 dni. Rzadko widywany, ukrywa się wśród trzcin. Wystraszony przyjmuje postawę maskującą z wyciągniętym ku górze dziobem („staje słupka”). Pieśń samców (tzw. buczenie) to charakterystyczny bardzo niski dźwięk przypominający syrenę okrętową, zwykle powtarzany trzy do pięciu razy. Bąk żywi się głównie drobnymi rybami, skorupiakami, mięczakami i larwami owadów. Odlatuje od września do listopada.

Wystawa zorganizowana we współpracy z Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu.

Wystawa znajduje się w rybakówce przy przeprawie promowej na Małym skansenie. Dostępna do zwiedzania w sezonie turystycznym 2020.

Autor fotografii: Jacek Wieczorek

Aranżacja: Wojciech Kujawa

Kurator: Katarzyna Renn