Biegaczowate nie są powszechnie znane, gdyż polują najczęściej nocą, a w dzień ukrywają się w ściółce lub pod kamieniami. Gatunki żyjące w Polsce odżywiają się dużymi ilościami owadów roślinożernych, dlatego są owadami pożytecznymi dla człowieka.
Biegacze (Carabidae) to chrząszcze różnej wielkości (3-35 mm) o pokrywach błyszczących, mniej lub bardziej spłaszczonych, często z metalicznym połyskiem. Czułki mają nitkowate lub paciorkowate, nogi bieżne, biodra trzeciej pary wąskie, długie, osadzone ukośnie do podłużnej osi ciała. Owady te spotykane są w różnych środowiskach np. pieszek czarnogłowy (Calathus melanocephalus L.) to gatunek rozwijający się w środowisku ubogim w wodę, przystosowany do warunków o małej wilgotności. Przebywa na suchych, nasłonecznionych stokach, na łąkach, w lasach. W Wielkopolskim Parku Etnograficznym w Dziekanowicach został stwierdzony w sadzie drzew owocowych dawnych odmian. Skoropędek sześciokropek (Agonum sexpunctatum L.) preferuje tereny wilgotniejsze i jest spotykany na łąkach i zaroślach nadjeziornych położonych nad brzegiem Lednicy. W pobliżu jezior i starorzeczy spotykamy gatunek wybitnie wilgociolubny Blethisa multipunctataL., bardzo rzadki, w Wielkopolskim Parku Etnograficznym występuje w zaroślach nad jeziorem Lednica.
Carabus granulatus L., 1758
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Stawonogi (Arthropoda)
Gromada: Owady (Insekta)
Podgromada: Owady uskrzydlone (Pterygota)
Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)
Rodzina: Biegaczowate (Carabidae)
Rodzaj: Carabus
Gatunek: Biegacz granulowany
Wygląd: Biegacz granulowany jest owadem o bardzo zmiennej barwie, brązowej, miedziano-czerwonej, zielonkawej albo czarnej. Czułki i odnóża ma czarne czasami z czerwonymi udami. Na pokrywach skrzydeł występują równolegle ułożone żebra oddzielone tzw. łańcuszkami.
Wielkość: 16-33 mm
Sposób życia: Eurytop, czyli organizm zdolny do tolerowania dużych wahań czynników otoczenia. Bytuje w wilgotnych liściach lasów łęgowych, na wilgotnych łąkach, torfowiskach, wydmach. Występuje od poziomu równin do 2000 metrów wysokości. Należy do nielicznych biegaczy z rodzaju Carabus zdolnych do lotu.
Owady dorosłe, także larwy, prowadzą drapieżny tryb życia. Aktywne nocą od kwietnia do września. Pożerają owady np. larwy stonki ziemniaczanej, dżdżownice, ślimaki, padlinę oraz zgniłe owoce. Zimują najczęściej w spróchniałych drzewach.
Występowanie: Eurazja, południowy zachód do Pirenejów, na wschód do Japonii. Przywleczone aż do Ameryki Północnej. W Polsce gatunek pospolity. W Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy stwierdzony został na półwyspie (wiosną przy wysokim poziomie wody wyspa) w pobliżu Wielkopolskiego Parku Etnograficznego, na tzw. Małym Skansenie niedaleko Rybakówki oraz na Ostrowie Lednickim.
Literatura:
- Celka Z., Renn K. 2015. Bezkręgowce i rośliny w Wielkopolskim Parku Etnograficznym. Ścieżki Edukacji Ekologicznej w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Poznań–Lednica.
- Müller-Motzfeld G. (Hrsg.) 2004. Katalog Carabidae FHL Band 2 NEU. Bd. 2 Adephaga 1: Carabidae (Laufkäfer). W: H. Freude, K.W. Harde, G.A. Lohse & B. Klausnitzer. Die Käfer Mitteleuropas. Spektrum-Verlag Heidelberg–Berlin.
- Renn K. 2014. Projektowana ścieżka dydaktyczna ,,Bezkręgowce Wielkopolskiego Parku Etnograficznego”. SL XIII. Dziekanowice–Lednica.
- Wilkaniec B. (Red.) 2009. Entomologia stosowana. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Opis zdjęć:
- Biegacz granulowany (fot. M. Miłkowski)
- Pieszek czarnogłowy (fot. P. Szkudlarz)
- Skoropędek sześciokropek (fot. P. Szkudlarz)
- Blethisa multipunctata (fot. P. Szkudlarz)
- Dzienne zapotrzebowanie pospolitych biegaczowatych na larwy stonki ziemniaczanej (fot. M. Jóźwikowska)