Funeralia lednicko - gnieźnieńskie
Spotkanie 21
Człowiek w perspektywie badań interdyscyplinarnych
Kiedy w latach 90. minionego stulecia robiliśmy podsumowanie interdyscyplinarnych badań na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku w Dziekanowicach (badanego przez Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy) nie myśleliśmy, że ta prezentacja wyników przerodzi się w systematyczne spotkania archeologiczno-antropologiczne znane jako Funeralia Lednickie. Nawiasem mówiąc badania wielu dyscyplin realizowane wówczas na wspomnianym cmentarzysku możliwe było dzięki grantowi NCN opiewającemu wówczas na kwotę 400 milionów zł!!! Takie czasy…
Po tej prezentacji wyników co raz częściej byliśmy namawiani do zorganizowania kolejnego spotkania. Pojawiły się sugestie o stworzeniu systematycznych spotkań archeologów i antropologów lecz o charakterze warsztatów. Spotkań gdzie z jednej strony prezentowane byłyby najnowsze badania, stosowane metody, ale też można by było przedyskutować pojawiające się w toku badań problemy. Spotkania gdzie dochodziłoby do bezpośredniej dyskusji archeologów i antropologów. Przedstawicieli dwóch dyscyplin zajmujących się człowiekiem, lecz gdy jedni bardziej kładą nacisk na aspekt materialny (humanistyczny) drudzy (nie tracąc z oczu zagadnień społecznych) siłą rzeczy skupiają się bardziej na aspekcie biologicznym. Propozycje organizowania takich spotkań pojawiły się w środowisku poznańskim – archeologów skupionych wokół Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich oraz antropologów z Instytutu Antropologii UAM. Po kilku takich dyskusjach nad formułą, zakresem, tematyką, kierowanymi zaproszeniami (nie wspominając o miejscu, czasie i częstotliwości) udało się w MPPnL zorganizować Funeralia Lednickie. Dla podniesienia zainteresowania tematyką ich były pochówki atypowe spotykane w różnych okresach chronologicznych, na każdym kontynencie. Otrzymały nazwę „Czarownice”. Wiodące wykłady i prezentacje jakie się pojawiły na tym spotkaniu, a które odbyło się w schronisku na Ostrowie Lednickim, ukazały się drukiem i był to pierwszy tom całego cyklu wydawnictw „Funeralia Lednickie”.
Od tamtego momentu spotkania „funeralne” odbywały się systematycznie każdego roku. Udało się opublikować 18 tomów z 20 spotkań. W Funeraliach uczestniczyli nie tylko archeolodzy i antropolodzy ale także historycy, antropologowie kultury, etnografowie, językoznawcy, kulturoznawcy, fizycy, chemicy, biolodzy molekularni, geolodzy, palinolodzy, archeozoolodzy i przedstawiciele szeregu innych dyscyplin. W warsztatach funeralnych brali też udział goście z Ukrainy, Czech, Słowacji, Niemiec, Szwecji, Litwy, Francji, Włoch.
Do roku 2017 udało się zorganizować 20 Spotkań i opublikować materiały z 18. Po niewielkiej przerwie w 2020 roku z inicjatywy PTA a zwłaszcza Prezesa prof. dr hab. Jacka Tomczyka wracamy do Funeraliów. Plany pokrzyżowała pandemia i termin majowy (2020) przesunął się na wrzesień 2021 roku. Niewielkiej zmianie uległa też nazwa z racji miejsca i trzeciego współorganizatora, którym zostało UAM Instytut Kultury Europejskiej w Gnieźnie. Nawiązując do tradycji a jednocześnie wskazując nowe miejsce Funeralia przybrały nazwę „Funeralia Lednicko-Gnieźnieńskie”.
J. Wrzesiński
Tegoroczne, 21 Spotkanie, stanowi kontynuację "Funeraliów Lednickich", które przez 20 lat organizowane były w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, a w tym roku mają miejsce w Instytut Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie.
Komitet Organizacyjny:
prof. ucz. Jacek Tomczyk – Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
prof. ucz. dr hab. Leszek Wetesko – Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
prof. ucz. dr hab. Barbara Kwiatkowska – Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
prof. ucz. dr hab. Marta Krenz-Niedbała – Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
dr Paweł Konczewski – Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
mgr Jacek Wrzesiński – Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
mgr Anna Wrzesińska – Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
