Kolekcja licząca 537 obiektów, obejmuje popularne „święte” figurki z porcelany — wyobrażenia Chrystusa, Matki Boskiej, aniołów i świętych — w szerokim repertuarze przedstawień i ujęć oraz bogactwie walorów plastycznych. Znajdują się w niej również krucyfiksy z ceramicznymi pasyjkami, kropielniczki a także kompozycje religijne w szklanych kloszach. Pozyskana kolekcja tworzy unikatowy zbiór obrazujący gałąź popularnej wytwórczości dewocjonaliów z przeł. XIX i XX w. oraz 1. poł. XX w. na potrzeby mieszkańców wsi i miasteczek (wystrój wnętrz, domowych ołtarzyków, kapliczek).
Pierwszą jej część, liczącą 365 obiektów, Muzeum zakupiło w 1994 r. od kolekcjonera i regionalisty Jana Orczykowskiego, drugą – w 2008 r. od kolekcjonera Edwarda Solarza.
Kolekcja wystawiana była:
|
|
1994–1995 r. |
w Wielkopolskim Parku Etnograficznym (wystawa „Opowieści świętych figurek”) |
1997 r. |
w Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (pt. j.w.) |
1998 r. |
w Muzeum Wsi Opolskiej (w ramach wystawy „Nieziemskie sprawy”) |
1999 r. |
w Muzeum – Zamek Górków w Szamotułach (w ramach wystawy „Ogród bezczasowej jedności. Z domowych ołtarzyków”) |
2009 r. |
ponownie w Wielkopolskim Parku Etnograficznym – wystawa pt. „Opowieści świętych figurek. Odsłona druga”)
|
|
Zespół rzeźb sakralnych
Rzeźby figuralne, drewno, polichromia, XVII i XVIII w. Należą do barokowego wystroju osiemnastowiecznego drewnianego kościoła z Wartkowic koło Uniejowa, przeniesionego w 1998 r. do Wielkopolskiego Parku Etnograficznego w Dziekanowicach. Rzeźby, wysokości od 90 do 120 cm, przedstawiają sylwetki Ukrzyżowanego (2 rzeźby) oraz stojące postaci świętych: Jana Nepomucena, Stanisława, Proroka i Biskupa w ujęciach hieratycznych bądź dynamicznych właściwych stylistyce barokowej.
|
|
|
Figura św. Jana Nepomucena,
rzeźba w drewnie, polichromia
(nr inw. MPP EH 464)
fot. M. Jóźwikowska |
Figura św. Stanisława,
rzeźba w drewnie, polichromia,
XVII w.
(nr inw. MPP EH 460)
fot. A. Ziółkowski |
Figura proroka,
rzeźba w drewnie, polichromia,
2 poł. XVIII w.
(nr inw. MPP EH 462)
fot. A. Ziółkowski |
Kolekcja rzeźby Pawła Brylińskiego
W zbiorach Wielkopolskiego Parku Etnograficznego znajduje się bardzo skromna liczebnie, ale tematycznie reprezentatywna kolekcja rzeźb autorstwa Pawła Brylińskiego, jednego z najlepiej poznanych rzeźbiarzy ludowych.
Artysta-samouk żyjący w latach 1813–1886 ozdobił swoimi pracami niemal każdą wieś w południowej części Wielkopolski, w ok. Ostrowa Wlkp., Odolanowa, Krotoszyna. Są to krzyże przydrożne tzw. „Boże Męki”, kapliczki słupowe bądź samodzielne rzeźby. Przede wszystkim znany jest jednak jako twórca monumentalnych krzyży oblepionych rzeźbami figuralnymi ustawionymi jedna nad drugą i opowiadającymi historię Męki Chrystusa.
Muzealną kolekcję tworzą zaledwie cztery rzeźby, jednak oddają one w pełni zakres twórczości Brylińskiego i sposób przedstawiania postaci. Są to:
|
Chrystus Frasobliwy
(nr inw. MPP EH 589) |
-
anioł z kielichem, pochodzący z krzyża, na którym umieszczony był tuż pod poprzeczką tak, aby zbierać do kielicha krew spływającą z przebitego boku Chrystusa;
-
Chrystus Frasobliwy, pochodząca z kapliczki słupowej siedząca postać Chrystusa należy do najpopularniejszych tematów przedstawieniowych w sztuce ludowej;
-
Jan Nepomucen, rzeźba pochodząca z murowanej kapliczki stojącej niegdyś nad rzeką;
-
Chrystus Ukrzyżowany, niewielka pasyjka z krzyża zdobiącego zapewne dawne wnętrze domu chłopskiego.
|
Pasyjka
(inw. MPP EH 2182) |
Wszystkie rzeźby są niewielkich rozmiarów, za wyjątkiem anioła polichromowane, oraz wykazują duże podobieństwo w zakresie przedstawienia postaci, w układzie i rysach twarzy.
|